نقش دلایل ‍ژنتیکی در دعاوی نفی نسب

Authors

پرویز عامری

هاجر یاسینی نیا

abstract

نسب مبحثی بیولوژیک و زیستی است که به دلیل آثار حقوقی فراوان مترتب برآن، در فقه و حقوق مورد توجه قرار می­گیرد. پیشرفت علم ژنتیک و راهیابی آن در سه دهه اخیر به عرصه حقوق و دادگاه­ها، و استفاده از آزمایش تجزیه خون و dna، بررسی اعتبار فقهی و حقوقی مسأله را ضروری می‏سازد. مقاله حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا میزان اعتبار حقوقی و فقهی آزمایش­های خون و ژنتیک به اندازه­ای است که بر اماره فراش مقدم شود و دعاوی نفی نسب از طریق آن حل و فصل گردد؟ برخی بر این عقیده­اند که این نوع آزمایش­ها بر اماره فراش مقدم هستند و اثبات خلاف اماره از طریق آزمایش­های مذکور امکان­پذیر است؛ اما پاسخ مقاله به سؤال تحقیق این است که هر چند آزمایش­های ژنتیک موفقیت­هایی در زمینه رابطه نسبی بین افراد داشته‏اند، در مواردی که تمامی شرایط اماره فراش محقق ‏باشد، این آزمایش­ها توان مقابله با اماره را ندارند و اثبات خلاف اماره فراش از این طریق امکان‏پذیر نیست؛ مگر آن­که یکی از شرایط اماره مفقود باشد. در آن صورت، استفاده از نتایج آزمایش‏های مذکورـ به عنوان اماره قضایی ـ می‏تواند راهگشا باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش دلایل ژنتیکی در دعاوی اثبات نسب

در دو دهه اخیر آزمایش‏های ژنتیک به‏عنوان یکی از ادله اثبات در دعاوی نسب، مورد توجه قرار گرفته است؛ بدین جهت تبیین اعتبار علمی‏‏ و حقوقی آن، ضرورت خاصی دارد‏‏. شناخته‏شده‏ترین ‏‏آزمایش‏ها ‏‏در موضوع اثبات نسب، آزمایش تجزیه گروه‏های خونی و آزمایش dna است‏‏ و مورد اخیر ‏قطعیت واعتبار علمی‏‏ بیشتری دارد. با توجه به اطمینانی که از نتایج آزمایش dna حاصل می‏‏شود، این سؤال مطرح است که آیا می‏‏توان با ا...

full text

بررسی حجیت آزمایش دی ان ای(DNA) در نفی نسب

بی­گمان شارع و قانون­گذار نسبت به حفظ نسب اشخاص اهتمام ویژه­ای داشته است، تا جایی­که در فقه امامیه از ضعیف­ترین ادله مانند قرعهنیز در موارد معینی برای اثبات نسب کمک گرفته شده است. بدین ترتیب ارزش و اعتبار روش­های دقیق علمی همچون آزمایش دی ان ای در اثبات نسب روشن و آشکار است، ولی نکته قابل تأمل اعتبارسنجی چنین روش­هایی در زمینه نفی نسب است؛ چرا که شارع مقدس بر مبنای فلسفه حفظ و ثبات نظام خانواده...

full text

بررسی حجیت آزمایش دی ان ای(dna) در نفی نسب

بی­گمان شارع و قانون­گذار نسبت به حفظ نسب اشخاص اهتمام ویژه­ای داشته است، تا جایی­که در فقه امامیه از ضعیف­ترین ادله مانند قرعهنیز در موارد معینی برای اثبات نسب کمک گرفته شده است. بدین ترتیب ارزش و اعتبار روش­های دقیق علمی همچون آزمایش دی ان ای در اثبات نسب روشن و آشکار است، ولی نکته قابل تأمل اعتبارسنجی چنین روش­هایی در زمینه نفی نسب است؛ چرا که شارع مقدس بر مبنای فلسفه حفظ و ثبات نظام خانواده...

full text

رابطه علم دادرس با دلایل قانونی اثبات دعاوی مدنی

جواز استناد قاضی غیر مع به علم شخصی خود در مقام صدور حکم،‌ یکی از مسایل دیرینه وپرسابقه فقهی است که امروزه خود مسأله ساز شده و مورد ابتلای دستگاه قضایی است. این سوال که آیا قاضی میتواند در دادرسی خود را بی نیاز از دلیل بداند و تنها با علم خود رأی دهد‌یا پایبند اقتضای دلایلی است که دو طرف در دادرسی ارایه کرده اند، از دیرباز در حقوق ما مطرح شده است و فقها درباره چند و چون آن به بحث و گفتگو پرداخت...

full text

نسب و نسب‌سازی در سده‌های میانه تاریخ ایران؛ دلایل و زمینه‌ها

فرهنگ سیاسی ایران در سده‌های میانه، انتساب خونی به ایران باستان و چهره‌‌های اسطوره‌ای ـ تاریخی آن را یکی از شرایط و ملزومات اساسی کسب مشروعیت، قدرت، و از همه مهمتر تداوم آن می‌دانسته است؛ فقدان آن نیز متقابلاً از آسیب‌ها و خطرات جدی هر حکومتی محسوب می‌گردید. لذا بخشی از دغدغه‌ها، توان ذهنی و در نتیجه اهتمام خاص حاکمان و متفکران پیرامونشان، به سیاست جعل نسب و تبلیغ این امر اختصاص داشت. مساعی آنان...

full text

رابطه علم دادرس با دلایل قانونی اثبات دعاوی مدنی

جواز استناد قاضی غیر مع به علم شخصی خود در مقام صدور حکم، یکی از مسایل دیرینه وپرسابقه فقهی است که امروزه خود مسأله ساز شده و مورد ابتلای دستگاه قضایی است. این سوال که آیا قاضی میتواند در دادرسی خود را بی نیاز از دلیل بداند و تنها با علم خود رأی دهد یا پایبند اقتضای دلایلی است که دو طرف در دادرسی ارایه کرده اند، از دیرباز در حقوق ما مطرح شده است و فقها درباره چند و چون آن به بحث و گفتگو پرداخته...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)

Publisher: دانشگاه امام صادق علیه السلام پردیس خواهران

ISSN 17356695

volume 20

issue 62 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023